«حرکت خاموش به سوی فقر»

«حرکت خاموش به سوی فقر» 

- محمد طبیبیان *

1 این که یک ملت فقیر شود رخداد دردناکی است اما عجیب و غریب نیست ؛ همانطور که هند در قرن هفدهم یکی از ثروتمند ترین کشور ها بود و از قرن نوزدهم به بعد یکی از فقیرترین.

2می‌توان این راه را طی کرد بدون سر و صدا، فقط گاهگاهی بر اثر یک رخداد، چشم باز می‌کنیم و متوجه می‌شویم به آنجا نزدیک‌ تر شده‌ایم.

3اخیراً اتوبوسی واژگون شد و تعدادی انسان از جمله خبرنگاران جوانی کشته شدند و بسیاری از خانواده‌ ها نیز عزادار.

گفته شده فرسودگی لاستیک‌ ها و قطعات یک عامل مهم در بروز این سانحه بوده است. هزاران اتوبوس و اتومبیل، قطار و هواپیما دچار این مشکل هستند یعنی موجودی امکانات حمل‌ و نقل کشور همچون سایر امکانات کشور در حال فرسایش تدریجی است زیرا هیچ امکانی برای جایگزینی ها وجود ندارد !!!!! .

بسیاری از کارگاه‌ ها و کارخانه‌ های ما هم با مشکل فرسایش ماشین‌ آلات و ابزار روبرو هستند (و با مشکل عدم امکان جایگزینی البته)  که تنزل ظرفیت تولید و کارکرد را باعث شده است.

4 این فقیر شدنِ خاموش در بسیاری از خانه‌ های ما هم در جریان است. مصداقی بگویم. سه سال پیش سماوری خریدم ۲۲۰ هزار تومان. امسال شیر آن خراب شد برای خرید شیر سماور مراجعه کردم می‌گوید ۳۵۰ هزار تومان. خود سماور اگر پیدا کردید ۲/۵ میلیون تومان. شیر سماور را نخریدم. یک سطل کف‌شور پدالی سه سال پیش حدود ۲۰۰ هزار تومان بود که شکست، امروز صبح فروشنده گفت یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان. آنرا نخریدم. یخچال منزل بیش از ۲۰ سال عمر دارد و هر آینه ممکن است خراب شود، چنانچه خراب شود بیش از ۶۰ میلیون تومان باید برای یک یخچال مناسب پرداخت کرد که طبیعتا از توان امروز ما بشدت خارج است و نتوانیم خرید. جارو برقی، لباسشوئی…

من یک استاد بازنشسته دانشگاه هستم. اگر عمری باقی بود، بزودی خانه خود را خالی از بسیاری وسائل ضروری خواهم یافت !!!!!!! . قدرت خرید درآمد ماهانه بسیاری از ما، طی سه چهار سال به یک‌سوم کاهش یافته بدون آنکه جرمی مرتکب شده باشیم !!!!!! .

5 اگر بگویم در مسیر «به سمت هندی شدن» هستیم تعجب نکنید.

در برخی مناطق در برخی از شهرها قیافه مردم ما هم دارد هندی !!!!! می شود :

هم چهره‌ های ما در اثر ضعف تغذیه مستمر ناشی از گرانی مواد غذایی و هم ظاهر ما ها بدلیل لباس های مستعمل و کهنه !!!!!

6سال ۱۳۶۰ در سازمان برنامه فعالیت‌هایی برای تدوین برنامه توسعه اقتصادی کشور در جریان بود. روزی چند دانشجوی انقلابی از یک دانشگاه بدفتر من آمدند و گفتند که شنیده‌ایم شما هدف از این برنامه را چنین تشریح کرده اید که ظرف ۲۰ سال به ژاپن !!!!!! برسیم، در ادامه هم تاکید کردند که این هدفی ناچیز است و نا باید بگونه‌ای انقلابی جهش کنیم و هرچه زود تر از ژاپن !!!!! سبقت بگیریم .

گفتم هرچند من چنین مطلبی را بیان نکرده‌ام ولی در عین حال تصور هم نمی‌کنم که حتی تا ۵۰ سال دیگر هم ما بتوانیم به ژاپن برسیم.

اکنون ۴۰ سال از آن تاریخ گذشته مثل اینکه سر پیچ قبلی اشتباه کرده ایم و پیچیده‌ایم به سمت هند !!!!!! 

از آن دانشجویان هم خبر دارم که دارند در کانادا زندگی می‌کنند و درواقع به ژاپن‌ مورد نظرشان !!!! رسیده‌اند.

هند هم البته، دارد پیشرفت می‌کند و نگرانی من آن است که یهوئی چشم باز کنیم و ببینیم که همین هند هم در راه پیشرفت خود، از کنار ما گذشته و ما خود را عقب‌تر از حتی هند بیابیم !!!!!

7آیا دقت کردید که در مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری، هیچکسی از بلندنظری ها، اهداف بلند برای پیشرفت و ترقی کشور هیچ سخنی به میان نیاورد؟!؟!؟!؟!؟!

همه در حد قول هایی برای تامین مقداری پول  کمک معاش یا قول‌های محاسبه نشده ای برای تامین مسکن و مانند آن یا نظارت بر بازار و کنترل توزیع و قیمت صحبت کردند !!!!!!

 محمد طبیبیان، اقتصاددان