محمد ولی مظفری کجیدی (دامونی ) در پنجم فروردین ۱۳۱۷ در روستای کجید شهرستان املش به دنیا امد .کلاس چهارم ابتدایی بود که پدرش را ازدست داد وبعداز چند سال زندگی در بیجارپس اطاقور به روستای حاجی سرا در باغات چای مشغول کارگری شد وهم زمان به فراگیری تعمیرات لوازم منزل علاقه نشان داد .بعد از چند سال به املش رفت تا در باغات چای املش مشغول شود .مجددا بعد از پنج سال دوباره به روستای بیجار پس برگشت .ممد ولی دیگر یک استادکار لوازم خانگی شده بود وارتباطات تنگاتگی با مردم روستایی وشهری داشت .در سال ۱۳۳۹ به سیاهکل مهاجرت کرد واسپیلی به عنوان زندگی ییلاقی خود وسیاهکل را مرکز فعالیت حرفه های مختلف از چلنگری وساعت سازی وتعمیرات رادیو قرار داد ودر کنار آن به سرودن شعر وترانه های ماندگار ازجمله نوغوندار و واتورا و…. پرداخت .ودر زمان حضور در اسپیلی با خانواده تقوی وصلت کرد وصاحب ۵ فرزند شد که خانم دکتر مهرناز مظفری بعداز سالها دویدن ورنجها توانست کتابهای پدرش را به چاپ برساند وباهمیاری هنرمندان گیلان مراسم گرامی داشت برای شاعر وترانه سرا وپژوهشگر دشت ها و کوهستان ها برگزار کنند .از شاعر دیار شرق گیلان ۴ کاست از اشعار باصدای شاعر به جا مانده است .ترانه های ماندگار شاعر را خوانندگان پرآوازه گیلانی ازجمله فریدون پور رضا وزیباکناری وجواد شجاعی فرد اجرا نموده اند .گیله لو ،هیبت ،وسماره ،هو هو ،اوهوی وره ،آبدوبدو…دس کلا زنون و……. ممدولی مظفری کجیدی در ۵تیر ۶۲ در حادثه تصادف رانندگی در گذشتند .کتابهای ممدولی مظفری کجیدی :مجموعه اشعار ،پژوهش های فرهنگ عامه ،اصطلاحات وضرب المثل ها ،مسئله ها (چیستان ها ) و ….
در وصف شاعر دشت وکوهستان ، جناب دکتر سید مجتبی روحانی متخصص پوست ،شعری سروده اند که بخشی از آن را تقدیم خوانندگان می کنیم :
***
خواند وسرود وخواند :«پاییز برگ ریز »
« وس ماره » بازمانده غم ، آواری رنجدیده ای «چهل سال چایکار »!
سوز وگداز مرد «نوغوندار » داغدار
بالابلند «هیبت جان » دخت کار و زار
” هو… هو…! « آلو » ی نابکار
از آبی خزر ، از دشت رنج «گیل »
تا قله های سبز «امام» و «سمام » و « هیر ”
از دیلم و «کجید » از «ایفی» و «سپارده» و «یازن » و «نداک»
«اسپیلی » تا ستیغ «سماموس » از راستای «دلفک» و تا پشته های «ماز»
آوای مرد «خزری» و «مرزی» ، آن یادگار «کاس»! هردم بپاست :
«وس ماره» بازمانده غم ، آوای رنجدیده ی«چهل سال چایکار»!
«هو…هو…هو …هو » «آلو” بومه …»! «آلو»ی…نابکار!
***
وس مار ه ونوغوندار وهوهو وهیبت جان از ترانه های مظفری است .
آلو =آل ؛ آلو =آلوغ ؛ماز = مازندرانی ؛خزری =باد خزری ؛مرزی = باران وطوفان ارتفاعات
منابع از کتاب مم ولی اثر دکتر مهرناز مظفری