شاه چراغ

ششم ذی القعده 202 ق شهادت احمدبن موسی کاظم((شاهچراغ))

حضرت سید امیر احمد^{(علیه السلام)} ملقب به شاهچراغ و سیدالسادات الاعاظم، فرزند بزرگوار امام موسی کاظم^{(علیه السلام)} است.پسران امام هفتم علیه السلام بنا به مشهور نوزده نفر می باشند. حضرت احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} و محمد بن موسی^{(علیهما السلام)}  از یک مادر که ((ام احمد)) خوانده میشد متولد گردیدند.

فضائل مادر حضرت شاهچراغ^{(علیه السلام)}علامه مجلسی در کتاب ((مراة العقول)) در شرح حدیث پانزدهم می گوید:ام احمد مادر بعضی اولاد آن حضرت می بود و او داناترین، پرهیزگارترین و گرامی ترین زنهایش در نزد آن حضرت بود که اسرار خود را به وی می سپرد و اماناتش را نزد او ودیعه می نهاد.در کتاب اصول کافی در باب ((امام در چه زمانی میداند امام است)) آمده است که حضرت امام موسی^{(علیه السلام)}  امانت سربه مهری به ((ام احمد)) سپردند و فرمودند بعد از شهادت من هر کس از اولاد من در طلب این امانت آمد خلیفه و جانشین من است. با او بیعت نما که جز خدا کسی خبر از این امانت ندارد. بعد از شهادت امام موسی^{(علیه السلام)} حضرت امام رضا^{(علیه السلام)} به نزد ام احمد آمدند و امانت پدر را طلبیدند. ام احمد بگریه افتاد و دانست که امام ^{(علیه السلام)} شهید شده اند. پس آن بانوی محترمه امانت را بر حسب وصیت آنحضرت به امام رضا^{(علیه السلام)} تقدیم نمود و با ایشان بعنوان امام هشتم شیعیان بیعت کرد.هنگامی که خبر شهادت حضرت امام موسی کاظم^{(علیه السلام)} در مدینه منتشر شد، مردم بر در خانه ((ام احمد)) جمع شدند. آن گاه همراه با احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} به مسجد آمدند و به سبب شخصیت والای احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} گمان کردند که پس از شهادت امام موسی کاظم^{(علیه السلام)} وی جانشین و امام است. به همین سبب، با وی بیعت کردند و او نیز از آنها بیعت گرفت، پس بر بالای منبر رفت و خطبه ای در کمال فصاحت و بلاغت بیان کرد و فرمود:(( ای مردم، هم چنان که اکنون تمامی شما با من بیعت کرده اید، بدانید که من خود، در بیعت برادرم علی بن موسی^{(علیهما السلام)} هستم. او پس از پدرم، امام و خلیفه بحق و ولی خداست. از طرف خدا و رسولش بر من و شما واجب است که از او اطاعت کنیم.))پس از آن،‌ احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} در فضایل برادرش علی بن موسی الرضا^{(علیهما السلام)} سخن گفت و تمامی حاضران تسلیم گفته او شدند و از مسجد بیرون آمدند، در حالی که پیشاپیش آنها احمد بن موسی^{(علیهما السلام)}  بود. آن گاه خدمت امام رضا^{(علیه السلام)} رسیدند و به امامت آن بزرگوار اعتراف کردند. سپس همگی با حضرت امام رضا^{(علیه السلام)} بیعت کردند و حضرت علی بن موسی^{(علیهما السلام)} درباره برادرش(احمد) دعا فرمود:(( هم چنان که حق را پنهان و ضایع نگذاشتی، خداوند در دنیا و آخرت تو را ضایع نگذارد.))در زمان خلافت مامون عباسی لعنة الله علیه که قیام و نهضت سادات هاشمی و علوی به اوج خود رسیده بود و با زعامت و هدایت حضرت امام رضا^{(علیه السلام)} اسلام راستین و حاکمیت الهی ترویج می شد و حقیقت چهره کریه خلفای عباسی و حکومت غاصبین روشن می گشت، مامون به منظور فرو نشاندن مبارزات انقلابی شیعیان و تحکیم خلافت متزلزل عباسی ولایتعهدی خود را به حضرت امام رضا^{(علیه السلام)} واگذار می کند و علیرغم میل باطنی امام^{(علیه السلام)}، مامون حضرتش را از مدینه به طوس انتقال می دهد و ولایتعهدی را به ایشان تحمیل می نماید.حضور با برکت امام هشتم^{(علیه السلام)} در خراسان باعث می شود که شیعیان و محبان اهل بیت رسالت با اشتیاق زیارت چهره تابناک امامت و ولایت از نقاط مختلف بسوی ایران حرکت کنند.

حرکت احمدبن موسی حضرت احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} نیز در همین سنوات(198 تا 203 ه.ق) به همراه دو تن از برادرانش به نامهای محمد و حسین و گروه زیادی از برادرزادگان، خویشان و شیعیان، بالغ بر دو یا سه هزار نفر از طریق بصره عازم عازم خراسان شدند و از هر شهر و دیاری که می گذشتند، بر تعداد همراهانشان افزوده می شد، به طوری که برخی از مورخان تعداد یاران احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} را نزدیک به پانزده هزار نفر ذکر کرده اند.

 کیفیت شهادتدر همین احوال، علیرغم خدعه و نیرنگ های مامون عباسی برای مخدوش ساختن مقام ولایت و چهره علمی حضرت رضا^{(علیه السلام)}، برتری حجت خدا و پیروزی های حضرتش کینه ی مامون عباسی را بیشتر و سرانجام در سال 202 ه.ق امام معصوم را مسموم و به شهادت می رساند. سپس در سوگ ایشان،‌ با ریا کاری به عزاداری می پردازد و جسد مطهر حضرت رضا^{(علیه السلام)} را با احترام در کنار مدفن هارون الرشید قاتل امام موسی الکاظم^{(علیه السلام)} دفن می نماید.در نتیجه توطئه دشمن بسیاری از یاران احمد بن موسی^{(علیهما السلام)}  به شهادت رسیدند و عده ای نیز که از نیرنگ دشمن به سلامت گریخته بودند، ‌در اطراف پراکنده شدند. مورخان اتفاق نظر دارند که غالب امامزادگان در فارس و دیگر شهرهای ایران، از پراکنده شدگان این نهضت هستند.حضرت احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} نیز مورد تعقیب دشمن قرار گرفت و قتلغ خان با شمار زیادی از سپاهیان خود به آنها هجوم برد. احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} شجاعانه در مقابل دشمن پایداری کرد و به دفاع از خود پرداخت. برخی از منابع می نویسند: احمد بن موسی^{(علیهما السلام)} به تنهایی با لشکر انبوهی به نبرد پرداخت. دشمن چون دید از عهده او برنمی آید، ‌شکافی در جایگاه استراحت وی ایجاد کرد و از پشت بر سرش شمشیر زد؛ سپس خانه را خراب کرد، و بدن او در زیر توده های خاک، در محلی که هم اکنون مرقد و بارگاه اوست،‌ پنهان شد.