شمار اصحاب و یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام

شمار اصحاب و یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام - چه آنان که پیش از شهادت آن حضرت و چه آنان که پس از شهادت ایشان از دنیا رفته اند - زیاد است . گرچه شایسته بود که نام شرح حال مختصرى از آنان را در این جا باز مى گفتیم، لیکن به دلیل محدودیت این نوشتار معذوریم .

گفتنى است که یاران و اصحاب فداکار امام حسین علیه السلام بهترین یاران اهل بیت علیه السلام بودند. چرا که آنان، دست از زن و فرزند و تعلقات مادى کشیده و به یارى امام شان شتافتند و مظلومانه، ولى قهرمانانه به شهادت رسیدند.

امام حسین علیه السلام با این که در شب عاشورا بیعت خویش را از همه باز ستاند و آنان را در بازگشت آزاد گذاشت، امام آنان با نشاط و روحیه اى وصف ناپذیر ایستادگى کرده و اعلام وفادارى نمودند و در پاسخ آن حضرت عرضه داشتند: اگر هفتاد بار ما را بکشند، بدن ما را آتش بزنند و دوباره زنده کنند، دست از یارى تو بر نداشته و از تو جدا نمى شویم . ما زندگى پس از تو را نمى خواهیم و خدا زشت سازد زندگى پس از تو را.

به راستى یاران امام حسین علیه السلام در مقام عمل ثابت قدم مانده و با میل و رغبت از آن حضرت پشتیبانى کرده و خود را فداى وى نمودند. به همین جهت شهیدان واقعه کربلا و یاران فداکار امام حسین علیه السلام، نزد اهل بیت عصمت و ائمه اطهار علیه السلام مقامى بس والا و ویژه اى دارند.

شخصى به امام صادق علیه السلام گفت : اخبرنى عن اصحاب الحسین علیه السلام و اقدامهم على الموت .

فقال علیه السلام : انهم کشف لهم الغطاء حتى راءوا منازلهم من الجنة . فکان الرجل منهم یقدم على القتل لیبادر الى حوراء یعانقها و الى مکانه من الجنة ؛

مرا از یاران امام حسین علیه السلام و چگونگى استقبال آنان از شهادتشان خبر بده .

امام صادق علیه السلام فرمود: حجاب ها از برابر دیدگانشان کنار زده شد، به طورى که جایگاه خود را در بهشت مى دیدند. به همین جهت هر یک از آنان براى کشته شدن، از دیگران پیشى مى گرفت تا به نعمت هاى الهى و جایگاه خود در بهشت دست یابد.

همین عشق و ایثار بود که تعداد اندک آنان را در برابر سپاه سى هزار نفرى عمر بن سعد از بامداد تا عصر روز عاشورا، مقاوم و پایدار نمود و با شهادت قهرمانانه خود، لرزه اى بر ارکان نظام اموى به وجود آوردند.

گرچه مشهور است که تعداد یاران شهید امام حسین علیه السلام 72 تن مى باشد، امام مورخان شمار آنان را تا 140 تن گفته اند که برخى از شهدا محل اتفاق مورخان هستند و پاره اى از اسامى به صورت گوناگون در منابع تاریخى نقل شده اند.

البته تردیدى نیست، با اضافه شدن شهیدانى که پیش از شهادت امام حسین علیه السلام و یا پس از شهادت آن حضرت، در کوفه به شهادت رسیده اند، تعداد یاران شهید آن حضرت از 72 تن تجاوز خواهد کرد. هم چنین درباره شهیدان اهل بیت علیه السلام در کربلا، نظر واحدى ارائه نشده و به اختلاف سخن گفته اند. برخى از مورخان آنان را 22 تن، برخى دیگر هیجده تن و عده اى نیز هفده تن دانسته اند.

در این جا به اسامى یاران شهید امام حسین علیه السلام در واقعه کربلا اشاره مى نماییم و آن هایى که در کوفه به شرف شهادت نایل آمده اند با علامت * مشخص مى شوند:

الف) شهداى بنى هاشم

1- عباس بن على (ابوالفضل العباس علیه السلام) 2- عبدالله بن على علیه السلام 3- جعفر بن على علیه السلام 4- عثمان بن على علیه السلام 5- عبدالله (اصغر) بن على علیه السلام 6- ابوبکر بن على علیه السلام 7- على بن الحسین، معروف به على اکبر علیه السلام 8 - على بن الحسین معروف به على اصغر علیه السلام 9 - قاسم بن الحسن علیه السلام 10 - عبدالله بن الحسن علیه السلام 11 - ابوبکر بن الحسن علیه السلام

12 - محمد بن عبدالله بن جعفر علیه السلام 13 - عون بن عبدالله بن جعفر علیه السلام 14 - عبدالله بن عقیل علیه السلام 15 - جعفر بن عقیل علیه السلام 16 - عبدالرحمن بن عقیل علیه السلام 17 - محمد بن ابى سعید بن عقیل علیه السلام 18 - عبدالله بن مسلم بن عقیل علیه السلام 19 - محمد بن مسلم بن عقیل علیه السلام 20 - مسلم بن عقیل علیه السلام * 21 و 22 - دو طفل مسلم بن عقیل علیه السلام *

ب) شهداى غیر بنى هاشم

1 - ابراهیم بن حصین اسدى 2 - ابوثمامه صیداوى 3 - بوالحتوف بن حارث 4 - ابوامر نهشلى 5 - ادهم بن امیه عبدى 6 - اسلم بن عمرو (غلام امام حسین علیه السلام) 7 - امیة بن سعد طائى 8 - انس بن حارث اسدى کاهلى 9 - انیس بن معقل اصبحى 10 - ام وهب بنت عبد (همسر عبدالله بن عمیر کلبى) 11 - بریر بن خضیر همدانى 12 - بشر بن عمرو حضرمى 13 - بکر بن حى تیمى 14 - جابر بن حجاج (غلام عامر بن نهشل تیمى) 15 - جبلة بن حارث سلمانى 16 - جبلة بن على شیبانى 17 - جنادة بن حارث سلمانى 18 - جندة بن کعب انصارى 19 - جند بن حجیر خولانى 20 جون (غلام ابوذر غفارى) 21 - جوین بن مالک تمیمى 22 - حارث بن امرؤ القیس کندى 23 - حارث بن بنهان 24 - حباب بن حارث 25 - حباب بن عامر تمیمى 26 - حبشى بن قیس نهمى 27 - حبیب بن عبدالله نهشلى 28 - حبیب بن مظاهر اسدى 29 - حجاج بن بدر سعدى 30 - حجاج بن مسروق جعفى 31 - حر بن یزید ریاحى 32 - حلاس بن عمرو ازدى 33 - حنظلة بن اسعد شبامى 34 - حنظلة بن عمرو شیبانى 35 - خالد بن عمرو ازدى 36 - رافع بن عبیدالله (غلام مسلم ازدى) 37 - زاهر بن عمرو کندى 38 - زهیر بن بشر خثعمى 39 - زهیر بن سلیم ازدى 40 - زهیر بن قین بجلى 41 - زیاد بن عریب صائدى 42 - زیاد بن معقل جعفى 43 - سالم (غلام بنى مدینه) 44 - سالم (غلام عامر عبدى) 45 - سعد بن حارث انصارى 46 - سعد (غلام امیرمؤ منان علیه السلام) 47 - سعد (غلام عمرو بن خالد) 48 - سعید بن عبدالله حنفى 49 - سلیمان بن مضارب بجلى 50 - سلیمان بن رزین (غلام امام حسین علیه السلام)  51 - سوار بن منعم نهمى 52 - سوید بن عمرو خثعمى 53 - سیف بن حارث جابرى 54 - سیف بن مالک عبدى 55 - شبیب (غلام حارث بن جابرى) 56 - شوذب (غلام بنى شاکر) 57 - ضر غامة بن مالک عائذى 59 - عابس بن ابى شبیب شاکرى

60 - عامر بن حسان طائى 61 - عامر بن مسلم عبدى 62 - عباد بن مهجر جهنى 63 - عبدالله بن بشر خثعمى 64 - عبدالله بن عمیر کلبى 65 - عبدالله بن عروه غفارى 66 - عبدالله بن عفیف ازدى * 67 - عبدالله بن یقطر * 68 - عبدالله بن یزید عبدى 69 - عبیدالله بن یزید عبدى 70 - عبدالاعلى بن یزید کلبى * 71 - عبدالرحمن بن عبدالرب انصارى 72 - عبدالرحمن بن عبدالله بن یزنى 73 - عبدالرحمن بن عروه غفارى 74 - عبدالرحمن بن عبدالله ارحبى 75 - عبدالرحمن بن مسعود تیمى 76 - عقبة بن صلت جهنى 77 - عمران بن کعب اشجعى 78 - عمر بن جناده انصارى 79 - عمر بن ضبیه ضبعى 80 - عمر بن خالد صیداوى 81 - عمرو بن خالد صیداوى 82 - عمرو بن عبدالله جندعى 83 - عمرو بن قرضه انصارى 84 - عمرو بن کعب صائدى 85 - عمرو بن مطاع جعفى 86 - عمار بن حسان طائى 87 - عمار بن سلامه دالانى 88 - عمار بن طلخب ازدى * 89 - عمیر بن عبدالله مذحجى 90 - قارب (غلام امام حسین علیه السلام) 91 - قاسم بن حبیب ازدى 92 - قاسط بن زهیر تغلبى 93 - قرة بن ابى قرة غفارى 94 - قعنب بن عمر نمرى 95 - قیس بن مسهر صیداوى * 96 - کردوس بن زهیر تغلبى 97 - کنانة بن عتیق تغلبى 98 - مالک بن سریع جابرى 99 - مجمع بن عبدالله عائذى 100 - مجمع بن زیاد جهنى 101 - مسلم بن عوسجه اسدى 102 - مسلم بن کثیر ازدى 103 - مسعود بن حجاج تیمى 104 - مقسط بن زهیر تغلبى 105 - منجح (غلام امام حسین علیه السلام) 106 - موقع بن ثمامه اسدى 107 - نافع بن هلال جملى 108 - نصر (غلام امیرمؤ منان علیه السلام) 109 - نعمان بن عمرو راسبى 110 - نعیم بن عجلان انصارى 111 - واضح (غلام حارث سلمانى) 112 - وهب بن عبدالله کلبى 113 - هانى بن عروه مرادى * 114 - یحیى بن سلیم مازنى 115 - یزید بن ثبیط عبدى 116 - یزید بن حصین همدانى 117 - یزید بن زیاد کندى 118 - یزید ین مغفل جعفى