گپی خودمانی قسمت اول

گپی خودمانی قسمت اول

مو گیلکم ، گیلیکی گب زنم ، گیلیکی نویسم ، دُونی چرَه؟!

چون می‌خونَه دوس دارَم ، چون می‌روستا دوسْ دارَم ، چون می‌رفیقونَ دوس دارَم ، چون می‌فرهنگ دوس دارَم ، چون گیلیکی دوس دارَم...

اَهَه...!، مو مَننِم! ، می‌کار دَننِه! ، فارسی یا هر چه غیر گیلیکی همره گوتن ! مو مَننِم! می‌کار دَننِه!

دریا ابر ویریسَه ، تُخم جو کَل بوده ، چَایی بچین! ، بُدو د بَره! ... ایشُون می‌گوش مییِن پیچ واپیچ خوره *  می‌مغز بچسبسَن ، می‌خُون میین دَرن ...

اَهَه...!، مو مَننِم! ، می‌کار دَننِه! ، فارسی یا هر چه غیر گیلیکی همره گوتن! مو مَننِم! می‌کار دَننِ!

خلاصه بُگُم ، می‌چشم واگودَم دُونیا بَدِم ، از گیلیکی شیرین تر هیججا نَدِم.

مو گیلکم ، گیلیکی گب زنم ، گیلیکی نویسم... تو چطور؟!

 بارها پیش بومه که به افرادی بربخوردم که با وجود گیلانی بون، بویی از فرهنگ گیلانی نبوردن ! سوال گُُودم که گیلانی ایسی؟ گوتی : بله! گُوتم که تی پییر مار مگر گیلانی نیین؟ گوتی : چرا، هستن! باز گوتم که اوشون مَگر گیلیکی صحبت نُکنن؟ جواب دِ که : چرا ، اونا گیلکی صحبت می‌کنند! گُوتَم که پس چره تو‌گیلیکی‌گب نزنی؟‌یه سری تکوم دای و‌خو ابروان‌کَجَ گُودی! معلومَ که خودش نُدونَه چی بلا اون سر بومَه!

مو‌ای نوشته میین نخوامَ خدای نکرده به کسی توهین بکونم فقط سعی دارَم چَنته از حرفایی که می‌دیل میین بمونسه شَمره بَگُوم تا شاید می‌دیل کمی سبکابون!

دونین که هر ملتی با فرهنگ خودش زنده ایسَه و هویت هر ملتی وابسته به فرهنگش ایسه ، ملتی که فرهنگ ندَره عملا گرفتار انواع دوگانگی و تضاد و در نتیجه انحراف از مسیر درست پیشرفت و ترقی بونَه، در هر کشوری هم خُرده فرهنگ هایی وجود دَاره که فرهنگ کُل او کشور تشکیل ده، البته گاهی یک فرهنگ سعی کونَه خودش بر دیگرون تحمیل بکونَی و یا به یک نحوی خُرده فرهنگون خو میین حضم بکونَی که‌ای حضماگودن گاهی به صورتی ایسه که افراد او خُرده فرهنگ خودشان خواسته یا ناخواسته گرایش به فرهنگ حاکم پیدا کونن. خُب، بعد از این همه نوشته ی فرهنگی!، برسیم به واقعیت جامعه امروزِ آمو:

در جامعه آمو (‌منظورم کل ایران ایسه‌) انواع اقوام ایسَ که در کنار هم تشکیل دهنده جامعه ایرانی ایسن، از یک طرف هم آمو خط و زبان رسمی دَریم که فارسی ایسه ( و برای ارتباط بین اقوام مختلف لازمَ )، الون سوال مطرح ایسه که زبان فارسی تا چه حد با ذات و ماهیت زندگی‌ای اقوام سازگارَ؟ آیا آمو تونیمی بگیم که تمام آداب و رسوم و شیوه ی زندگی در‌ای جوامع کوچکتر با حذف زبان و گویش او جامعه و جایگزینی او با زبان فارسی، همچنان حفظ بنه و یا در تعارض قرار نگیره؟ مسلما هر آدم عاقلی قبول کونه که زبان و گویش هر جامعه جزء بدنه اصلی فرهنگی اون ایسه، یعنی شیوه زندگی و زبان دو مقوله‌ای ایسن که با هم به صورت متقابل وابستگی دَارن، پس اگر زبان یه جامعه از اون هگیریم ، خود به خود شیوه زندگی اون هم عوضابه (می منظور از شیوه زندگی باورها و اعتقادات و آداب و رسوم ایسه، وگرنه هیچ وقت مخالف پیشرفت و ترقی نییم).

ارسالی ازیک کاربرگیلانی