آیا حضرت ابولفضل(ع) در ظهر عاشورا از عَلَم چند صدکیلویی در جنگ استفاده میکردند؟

آیا حضرت ابولفضل(ع) در ظهر عاشورا از عَلَم چند صدکیلویی در جنگ استفاده میکردند؟

در جنگ‌‌های زمان صدر اسلام و حتی قبل از آن معمولاً از علم (یا رایة) استفاده می‌شده و این عَلَم‌ در حقیقت همان چیزی بوده است که ما آن را امروزه پرچم می‌گوییم. معمولاً در جنگ‌ها علم (پرچم) را به دست شجاع‌ترین و جنگجوترین افراد می‌دادند و تا زمانی که پرچم در میان سپاه برفراز بود و روی زمین نیفتاده بود، سپاهیان انسجام داشتند، در حدیثی که از امیرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ نقل شده است، به همین مطلب اشاره شده است. حضرت می‌فرماید: «همیشه پرچم جنگ را به دست مردان شجاع و غیرتمند بسپارید زیرا مردان با استقامتند که، پرچم را تنها نگذارند و آن را رها نسازند... »

سید حسین معتمدی می‌نویسد: «سابقه عَلَم بسیار طولانی و قدیمی است و در اسلام و قبل از اسلام در بین کشورها و شهرها و جمعیت‌ها مرسوم بوده است.»

در روز عاشورا و در واقعه کربلا در سال 61 ه‍ نیز قطعاً از عَلَم استفاده شده است و آن علم به بعضی از اشکالی که امروزه مرسوم می‌باشد نبوده است، « امام حسین  علیه السلام  روز عاشورا پرچم جنگ را به دست برادرش حضرت عباس علیه السلام  سپرد.»

«و زمانی که حضرت عباس ـعلیه السلام  خدمت امام آمد و از او اذن میدان طلبید. امام( ع) گریست و ابتدا اجازه نداد و فرمود : تو علمدار من هستی اگر تو به شهادت نایل شوی سپاه من از هم می‌پاشد.»

اما در رابطه با علم‌های امروزی، یکی از نظرات افراطی این است که این علم‌ها و سایر آلات و وسائلی که در عزاداری استفاده می‌شود همه آن‌ها از اروپا و از مسیحیت وارد ایران شده‌اند. و در حقیقت این‌ها تقلیدی هستند از مراسم‌های مسیحیان در شهادت حضرت مسیح (ع)طبق این نظریه زنجیر زنی، تیغ زنی، موزیک و سنج زنی، مصیبت خوانی و نوحه سرایی از مسیحیت گرفته شده است که ایراداتی نیز به آن وارد است. برخی دیگر قائلند که این «علم ها» نماد «سرو» هستند و سرو درختی است که تسلیم روند طبیعی گیاهان نمی‌شود. و حتی در زمستان هم سرسبز است. یعنی همواره زنده است. درست همانند شهید که نمی‌میرد، و همواره زنده است.

 البته یک مطلب که تقریباً همه در آن اتفاق نظر دارند این است که سابقه این علم‌های جدید خیلی طولانی نیست.

بحارالانوار، ج100، ص51.

عزاداری سنتی شیعیان ج1، ص589.